Onze levens bestaan grotendeels uit een aaneenschakeling van goede gewoontes en slechte gewoontes. Misschien sta je zelf ook weleens versteld van de kloof tussen ‘wat je doet’ versus ‘wat je weet’.
Een paar weken geleden legde je nog gepassioneerd aan iemand uit waarom suiker zo slecht voor je is. Vandaag ligt er toch weer een Tony Chocolonely in je kast (damn die limited editions!). Wij mensen zijn nu eenmaal creatures of habit: we zeggen wel dat we willen veranderen maar als puntje bij paaltje komt kiezen we het hazenpad. Het doet me denken aan de strip Jan, Jans en de Kinderen, waarbij zusjes Karlijn en Catootje bij de slager staan te demonstreren met een bord. Even later wil Catootje bij het avondeten gewoon haar vlees opeten. Dan zegt Karlijn “Zeg, we zijn toch vegetariër?” Waarop Catootje sneert: “Ik wil best vegetariër zijn, maar niet onder het eten!”.
Feit: we slagen er vaker niet dan wel in om de nodige discipline op te brengen om blijvende gedragsverandering aan te meten. Oorzaak: Onze verwachtingen zijn te hooggespannen of onrealistisch, we willen te snel en te veel of zijn onvoldoende voorbereid op innerlijke weerstand die de kop opsteekt (hé, ineens heeft de couch potato een stem!). Gevolg: we vallen net als Catootje ten prooi aan opportunisme.
De volgende 4 tips komen dan goed van pas:
1. Begin klein!
Wil je bijvoorbeeld minder koolhydraten eten? Dan kun je overwegen voor de lunch in plaats van brood een salade te eten. “Bléh, te veel werk” hoor ik je denken. En ja, eerlijk is eerlijk: in de praktijk blijkt elke ochtend al gapend een luxe salade bereiden soms best lastig. Je komt erachter dat je vaak geen tijd of zin hebt, geen inspiratie, geen fatsoenlijk lekvrij bakje beschikbaar hebt of domweg een tekort aan ingrediënten in huis. Denk dan niet gelijk “Lááát maar” maar versimpel je plan de campagne gewoon. Kijk wat je wél kunt doen wat in de lijn van je doelstelling ligt. Wat cherrytomaatjes, (voorgeraspte) worteltjes, een halve komkommer. Desnoods koop je ze ergens onderweg. Eventueel een bakje humus mee als dip en klaar ben je. Jamie Oliver zou trots zijn op je no nonsense aanpak. Heb je een keer wat meer resources tot je beschikking dan ga je natuurlijk wél voor die luxe, jaloersmakende groene salade.
2. Focus op 1 ding.
Vaak is het zo met goede voornemens dat je een slechte gewoonte wilt vervangen met een goede. Stel je kampt met een koffieverslaving. Je hebt gehoord dat verse gemberthee heel gezond is om de dag mee te beginnen. Je bent bereid je felbegeerde ochtend koffie op te offeren voor een mok dampende gemberthee. So far so good. Maar ga dan niet gelijk op dag 1 de koffie schrappen en de gemberthee introduceren want dat zijn 2 dingen! Doe de eerste periode gewoon beide. Ja je hoort het goed. Je drinkt én koffie én de gemberthee. Als je dat min of meer consistent 2 weken vol kunt houden ben je toe aan level 2: de koffie af en toe overslaan. Zie het als een game spel: pas als je level 1 echt goed onder de knie hebt ga je door naar level 2.
3. Join forces!
Het is niet voor niets dat zowel talloze groepen mensen te vinden zijn die in groepsverband een individueel doel proberen te halen: samen hardlopen, samen op paleo-dieet, samen een cursus mindfulness, samen 30 dagen geen plastic afval produceren etc. Iedereen gaat voor zijn/haar persoonlijk doel maar je versterkt en stimuleert elkaar onderweg. Je bent minder vatbaar voor negatieve gedachten (“waarom vond ik dit ook alweer een goed idee??”). Kortom: je trekt je aan elkaar op als de motivatie even achterwege blijft.
4. Thanks for sharing, Excuus Truus
Wees alert op de “Ja maren” die vroeg of laat de kop opsteken en zie ze voor wat ze zijn: het gemiep van Excuus Truus. Excuus Truus schuilt in elke dappere powervrouw (jij!) die graag haar leven wil verbeteren. Truus is de ambassadrice der slechte gewoontes. Je hebt je voorgenomen ’s ochtends te gaan hardlopen voor je werk maar dan regent het. Je ligt in bed en dan begint Excuus Truus redenen op te sommen waarom je niet moet gaan. Je zou niet meer gaan snacken na het avondeten maar dan komt de avond en jahoor, Excuus Truus probeert het gewoon. “Zonde hoor van die lekkere hapjes, straks bederven ze nog /Ach wat maakt het uit / Eén portie maar! / Vanaf morgen doe ik het anders” etcetera. Excuus Truus, de naam zegt het al, is géén innoverende, flamboyante persoonlijkheid. Het is een schat maar ook een suffe couchpotato die alle verandering schuwt. En hoewel je best wel weet dat haar argumenten uit slappe clichés bestaan, kan ze toch verdomd overtuigend uit de hoek komen. Waarom? Omdat je haar serieus neemt. Omdat je haar stem interpreteert als jouw ware zelf die spreekt. Dezelfde ware zelf die het gisteravond nog een topplan vond, dat hardlopen ’s ochtends. Excuus Truus is een lachwekkend figuur dus lách dan ook als ze haar mond weer opentrekt. “Ha, heb je haar weer! Thanks for sharing Truus!” en dan ga je gewoon door met wat je van plan was. Rule: Ga nooit in discussie met Truus want dan wint ze aan kracht, hoe laf haar excuus ook is. Misschien moet je je plan even aanpassen: in het voorbeeld van de snacks kun je bijvoorbeeld even een blokje om gaan lopen, een vriendin bellen of gewoon vroeg naar bed. Bam! Zo simpel kan het zijn.
Dat waren ze, mijn vier supertips! Tot slot: het belangrijkste bij al deze tips is eerlijkheid naar jezelf over je motieven. Zeg je JA tegen een voornemen dan zeg je niet alleen JA tegen de positieve consequenties die jouw mooie nieuwe gewoonte jou gaat brengen. Je zegt ook JA tegen het ongemak van het loslaten van de oude gewoonte. Misschien is de salade soms ronduit goor. Misschien gaat je eerst hardlooptraining wel belabberd. Misschien is de gember uitgedroogd. Check je attitude in dat soort situaties en stel bij indien nodig. Een excuus om af te haken is namelijk altijd wel te vinden als je ernaar op zoek bent. Wees dus eerlijk, kijk wat je wél kunt doen en ga door! #NoExcuses!