Gelukkig zijn de meeste van jullie reacties positief en kunnen we merken dat jullie veel inspiratie halen uit onze blogs! Een enkeling van onze volgers heeft wel eens vraagtekens: hoe gezond is ‘dit alles’ nu allemaal eigenlijk? En werken we met blogs bijvoorbeeld over calorieën tellen en vetpercentages niet juist eetstoornissen of andere complexen in de hand? Ik vind het persoonlijk heel fijn dat ook deze vragen gesteld worden als dit is wat bij de doelgroep leeft. Omdat voor mij gezondheid – van zowel lichaam áls geest – voorop staan, vind ik het toch fijn om hier eens wat uitgebreider op terug te komen. Want gezond en fit zijn is ons doel. Maar wat als we ons doel dus voorbij gaan en we het niet meer hebben over ‘gezond’ maar ‘te gezond’?
Paleo, Personal Body Plan, challenges, suikervrij, glutenarm, koolhydraatarm, caloriearm… we zien soms door de bomen het bos niet meer. Smoothies, zijn ze nou gezond omdat je veel groenten en vitaminen binnenkrijgt of zijn ze juist niet zo gezond omdat je je eten niet kauwt en je de voedingsvezels verbrijzeld met een juicer? Is het beginnen van je dag met een glas citroenwater nou een goed idee? Vaak hebben we de klokken ergens horen luiden maar hebben we geen idee waar de klepel hangt. We pikken uit de grote berg aan informatie die dingen die we denken toe te kunnen passen en we zijn overtuigd dat dat bijdraagt aan een gezond en fit bestaan. Het sleutelwoord hierbij is context.
Context bepaalt of het gedrag dat jij uitvoert gezond is of niet. Een glas water met citroensap in de ochtend kan een goede aanvulling zijn op een tijdelijke detox. Ga je echter een gewoonte er van maken om dit iedere ochtend te drinken dan kan het je interne systeem dusdanig ontzuren dat je te maken kunt krijgen met terugkerend maagzuur. Vraag je daarom bij alles wat je doet af waarom je iets doet en denk na of dat gedrag daar nou wel precies geschikt voor is.
Om nog een voorbeeld te geven: Sporten is goed voor je. Voor je conditie, je houding, het soepel houden van je lichaam, etc. Maar vraag jezelf af wat je doelstelling is. Je kunt onderscheid maken in trainen voor een sportprestatie en trainen omdat je een gezond en sterk lichaam wilt hebben. Om bijvoorbeeld een gezondheidsresultaat te bereiken is twee of drie keer per week een work out van 30 minuten (mits op de juiste intensiteit en juiste activiteit) voldoende. Sport je vaker of langer, vraag je dan af of dit wel bij je doel past. Want met sporten (langer dan 40 minuten) maakt je lichaam het stresshormoon cortisol aan. Dit heeft nadelige gevolgen: Cortisol breekt je spierweefsel af, heeft een verouderend effect op je huid én stimuleert te vetopslag rondom je buik en billen. Stap ook snel af van een ‘no pain no gain’-mentaliteit: blessures liggen snel op de loer als je niet uitkijkt. Pijn is juist een teken van je lichaam, en het is de kunst om daar naar te luisteren. En misschien het meest onderschoven kindje is wel het nemen van rust. Rust heeft je lichaam nodig om zich te herstellen na een fysieke inspanning. Voldoende slaap maar ook rustdagen zijn juist van belang als je fysiek wilt presteren.
Tja, ik weet niet of dit nou zo positief is.
Een belangrijk element binnen de context is ook of een bepaald gedrag dwangmatig is of niet. Je beste vriendin belt je huilend op dat het uit is met haar relatie en vraagt of je alsjeblieft naar haar toe wilt komen. Maar, oh wacht, je wilde eigenlijk gaan sporten. Raak je dan in paniek? Tel je calorieën on meer inzicht te verkrijgen in je inname of ben je dwangmatig controle aan het uitoefenen op je voedingspatroon? Wil je een beetje heup- of buikvetjes kwijt of been je gefixeerd op het getal op de weegschaal? Iemand die dwangmatig met zijn of haar gezondheid bezig is, heeft mogelijk ‘orthorexia’ en slaat door in gezond willen leven. Herken je jezelf hier in? Dan raad ik je aan om professionele hulp te zoeken. Gezondheid gaat niet alleen over het niet eten van E-nummers en geraffineerde suikers, het gaat ook over je mentale en psychische gezondheid. Als je gedrag je beperkt in gezonde sociale omgangvormen zoals verjaardagen of een avond op stap met je vriendinnen kun je je afvragen of het nog wel zo gezond is.
Om met een persoonlijke moot af te sluiten: Ik merk dat ik me soms op het randje begeef van dwangmatigheid en gezond zijn. Ik heb verschillende trainingsdoelen en die zitten elkaar soms in de weg. Het tellen van calorieën voor Personal Body Plan heeft me heel veel inzicht gegeven, maar tevens ook stress. Ik heb sinds ik begonnen ben in april nog geen één keer een training overgeslagen zonder goede reden. Een goede reden is bijvoorbeeld omdat ik op vakantie ben. Maar een goede reden zou ook moeten zijn: ik heb vandaag een dag rust nodig. Gelukkig heb ik een fijne coach die inmiddels mijn valkuilen kent en me daar ook op zal wijzen. Ook is mijn sociale omgeving nauw betrokken bij mijn fit journey. Ik heb al het vertrouwen in mijn coach, vriendlief, familie en vriendinnen dat zij aan de bel trekken als zij denken dat mijn gedrag richting het dwangmatige neigt. Het is een weg van vallen en opstaan en ik ben erg blij dat ik daar hulp bij krijg. Dat is dan ook meteen een tip die ik heb voor alle meiden die in de startblokken staan om iets uit te proberen: zorg voor goede begeleiding of anders in ieder geval voldoende achtergrondinformatie zodat je weet dat wat je gaat doen ook echt bij jou en je doelen past.
We willen allemaal o-zo-gezond zijn maar vergeten dus soms waar het om gaat: gelukkig zijn. Probeer dáár nu eens een gezonde balans in te vinden. Bijvoorbeeld met de 80-20 regel: 80 procent van wat je eet en doet is gezond en de overige 20 procent mag je best mee sjoemelen. Je zal zien dat je met een beetje minder dwangmatigheid nog waarschijnlijk meer resultaat boekt ook!
X Ana
Bron: Women’s Health Magazine september/oktober